کودهای آلی از منابع طبیعی و زیستی تهیه می‌شوند و به‌عنوان جایگزینی سالم و پایدار برای کودهای شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کودها مواد مغذی موردنیاز گیاهان را تأمین کرده و به بهبود ساختار خاک، افزایش فعالیت میکروبی، حفظ سلامت محیط زیست و کاهش اثرات منفی کشاورزی صنعتی کمک می‌کنند. استفاده از کودهای آلی، علاوه بر افزایش بهره‌وری محصولات، موجب تقویت تنوع زیستی خاک و کاهش وابستگی به کودهای شیمیایی می‌شود. در این مقاله به بررسی انواع کود آلی، نحوه و زمان مصرف آن و بهترین نوع کود آلی می‌پردازیم.
کود NPK کامل محلول در آب (30-05-15) در پیشگیری از بروز کمبود عناصر ماکرو و میکرو و درمان کمیود آنها، با راندمان جذب بالاتری عمل می کند.
انواع کود آلی:
کودهای آلی به‌طور کلی شامل دسته‌های زیر می‌شوند:
- کود دامی: شامل کود گاوی، گوسفندی، مرغی و … که از فضولات حیوانات به دست می‌آید. این کودها سرشار از نیتروژن، فسفر و پتاسیم هستند اما نیاز به فرآوری و کمپوست شدن دارند تا از انتشار بوی نامطبوع و رشد عوامل بیماری‌زا جلوگیری شود.
- کود گیاهی: حاصل از بقایای گیاهی، کمپوست، مالچ و کود سبز که به تدریج تجزیه شده و مواد مغذی را آزاد می‌کند. این کودها تأثیر مثبت زیادی بر بهبود بافت خاک دارند.
- کود ورمی‌کمپوست: تولید شده از فعالیت کرم‌های خاکی بر روی مواد آلی که غنی از مواد مغذی، میکروارگانیسم‌های مفید و هورمون‌های رشد است و باعث افزایش رشد گیاهان می‌شود.
- کود سبز: شامل گیاهانی است که قبل از گل‌دهی در خاک شخم زده شده و به‌عنوان منبع غذایی برای میکروارگانیسم‌ها و بهبود ساختار خاک استفاده می‌شود.
- کودهای آلی صنعتی: فرآوری‌شده از مواد آلی و غنی‌شده با عناصر مغذی خاص مانند اسیدهای هیومیک و فولویک که جذب عناصر مغذی را افزایش داده و کیفیت خاک را بهبود می‌بخشند.
کود آلی ( ارگانیک) چیست؟
کود ارگانیک و یا آلی به کودی گفته می شود که از تجزیه بقایای گیاهان و جانوران بدست می آید و می تواند برای تقویت خاک مورد استفاده قرار گیرد. در این نوع کود، هیچ ماده شیمیایی از خارج به آن اضافه نمی شود و همین امر باعث می شود که شما بتوانید با استفاده از مواد طبیعی خاک را تقویت کنید. استفاده از کود آلی مزایای بسیار زیادی را برای خاک ها در پی دارد و می تواند آنها را غنی کند.
مزایا و معایب کودهای آلی:
مزایا:
- افزایش فعالیت میکروبی و تقویت سلامت خاک
- تأمین تدریجی مواد مغذی برای گیاهان
- بهبود ساختار خاک و افزایش ظرفیت نگهداری آب
- کاهش خطر شوری و آلودگی‌های زیست‌محیطی
- افزایش کیفیت و طعم محصولات کشاورزی
معایب:
- کند بودن روند جذب مواد مغذی نسبت به کودهای شیمیایی
- نیاز به حجم بیشتری از کود در مقایسه با کودهای شیمیایی
- احتمال انتقال بذر علف‌های هرز و بیماری‌های گیاهی در صورت عدم فرآوری صحیح
جهت آشنایی با انواع کود زیستی و مزایای استفاده از آن میتوانید مقاله مربوطه را مطالعه نمایید
کود آلی گرانوله بهساز خاک (۰۲-۰۱-۰۱) گرومان محرک رشد گیاه و مواد بهبود دهنده خاک است.
نحوه استفاده از کود آلی:
- کودهای آلی معمولاً به صورت جامد (پودر، گرانول، ورمی‌کمپوست) یا مایع (عصاره‌های گیاهی، کودهای هیومیکی) مصرف می‌شوند.
- در باغات و مزارع، می‌توان کودهای آلی را به خاک اضافه کرد یا به صورت چالکود، پخش سطحی یا مخلوط با آب استفاده کرد.
- در گلخانه‌ها و گیاهان گلدانی، کودهای مایع آلی به‌صورت محلول‌پاشی یا آبیاری قابل‌استفاده هستند.
- ترکیب کودهای آلی با کودهای زیستی یا میکروبی می‌تواند تأثیر آنها را افزایش دهد.
زمان مصرف کودهای آلی:
- پیش از کاشت: برای آماده‌سازی خاک و افزایش حاصلخیزی آن.
- در حین رشد گیاه: برای تأمین مواد مغذی موردنیاز در دوره‌های بحرانی رشد.
- پس از برداشت: جهت بهبود شرایط خاک و افزایش مواد آلی آن برای کشت بعدی.
بهترین کود آلی:
انتخاب بهترین کود آلی بستگی به نوع گیاه، شرایط خاک و هدف زراعی دارد. به‌طور کلی، ورمی‌کمپوست و کودهای حاوی اسید هیومیک به دلیل غنای مواد مغذی، سهولت مصرف و بهبود ساختار خاک، از بهترین گزینه‌های کودهای آلی محسوب می‌شوند. همچنین، کودهای آلی غنی‌شده که دارای میکروارگانیسم‌های مفید باشند، می‌توانند تأثیر بهتری در افزایش سلامت خاک و رشد گیاهان داشته باشند. ترکیب این کودها با مواد معدنی طبیعی مانند پودر سنگ فسفات و سولفات پتاسیم می‌تواند باعث بهبود عملکرد گیاه شود.
نتیجه‌گیری:
کودهای آلی با تأمین مواد مغذی، بهبود ساختار خاک و افزایش تنوع زیستی، گزینه‌ای پایدار و سازگار با محیط زیست هستند. هرچند که تجزیه و جذب آنها زمان‌برتر از کودهای شیمیایی است، اما استفاده مداوم از کودهای آلی موجب بهبود کیفیت محصولات کشاورزی و افزایش حاصلخیزی خاک در بلندمدت می‌شود. برای انتخاب بهترین کود آلی، شناخت نیازهای گیاه، بررسی شرایط خاک و استفاده از ترکیبات بهینه‌شده اهمیت زیادی دارد. استفاده از کودهای آلی در کنار روش‌های کشاورزی پایدار می‌تواند نقش مهمی در حفظ منابع طبیعی و افزایش بازدهی زراعی داشته باشد
