از آنجایـی کـه بيشتر نقاط كشـور ایران داراي منابع آب محدودي هسـتند، آب اوليـن و مهمتريـن عامـل محدودکننـده توليد محصـول در درختان میوه اسـت. در سـالهای اخیـر تغييـرات اقليمي در جهت گرم شـدن هوا بـوده و در نتيجه نياز آبي درختـان میـوه افزايـش يافته و منابع آبی کشـور بیـش از پیش محدود شده اسـت؛ بنابرایـن بـراي اسـتفاده بهينـه از منابـع آب موجـود در آبیـاری درختـان میـوه بـه برنامه ريـزي دقيق تـری نیـاز اسـت.
شما می توانید در کنار آبیاری صحیح با خرید کود سولفات آهن (۲۱ درصد) و استفاده از آن، به بهبود رشد درختان و میوه دادن آن ها کمک کنید.
تعییـن نيـاز آبـي و مدیریت صحیـح آبیاری درختان میوه در مناطق مختلف كشـور از جمله راهکارهای مقابله با خشـکی اسـت. کم آبیـاری کسـر آبیـاری یا آبياري محـدود يکي دیگـر از راههـاي صرفه جويي در مصرف آب در کشـاورزی است. در شـرايطي كـه ميـزان بارندگـي در يك سـال محدود باشـد يـا در مناطقي كه در تمـام سـالها آب موجـود كـم اسـت،
اطلاع داشـتن از واكنـش درختـان ميـوه و حساسـیت آنهـا بـه كم آبـي و تنش رطوبتـي در مراحل مختلف رشـد میوه بسـيار مهـم اسـت. در ایـن شـرایط بايد با شـناخت از واكنـش درختـان در مراحل مختلف رشـد و نمو میوه، چگونگی صرفه جویی در مصرف آب بررسـی شـود، تا اگر قرار است تنـش کم آبـی بـه درختان وارد شـود، این تنـش در مرحلهاي از رشـد و نمو در طی فصـل رشـد صـورت گيـرد كـه كمتريـن اثـر را بـر كيفيـت و كميت محصول سـال جـاري و عملكرد در سـال بعدی داشـته باشـد.
آبیاری در تمام فصول سال امری اجباری است حتی در فصل زمستان که درختان در خواب زمستانه هستند آبیاری فواید بسیاری از جمله اصلاح خاک، مبارزه با آفات و و غیره را دارد. در حقیقت آبیاری رشد بهتر درختان و افزایش کمیت و کیفیت میوه را تضمین می کند. آبیاری باید کاملا اصولی در زمان خاص و میزان مناسب استفاده شود که اگر این اتفاق نیافتد می تواند علاوه بر فایده نداشتن به درختان سبب آسیب آنها نیز شود.
در حالت کلی آبیاری هر باغ و مزرعه با باغ و مزرعه دیگر متفاوت است و به عوامل زیادی از جمله نوع درخت، سن درخت، فصل آبیاری، جنس و بافت خاک، آب و هوای منطقه و شرایط اقلیمی منطقه بستگی دارد. رشد و تولید بهینه محصولات میوه به شدت با مدیریت آب آبیاری مرتبط است. روش های مختلفی برای تخمین نیاز آبی درختان مانند اندازه گیری مستقیم و غیرمستقیم خاک، آب و اقلیمی مورد استفاده قرار گرفته است. به دلیل تفاوت در ساختارهای تشریحی و مورفولوژیکی درختان میوه و سازگاری آنها با محتوای آب اضافی و کمبود خاک، چنین تخمینهایی از نیاز آب آبیاری ممکن است برای گیاهان زراعی مناسبتر باشد، اما برای درختان دقیق نیست.
مقاله پیشنهادی : بهترین کود بعد از برداشت میوه کدام نوع از کود است ؟
آبیاری بهاره:
آبیاری در بهار می تواند قبل از گل دهی یا شکوفه دهی یا بعد از آن باشد که در هر زمان می تواند مدت زمان آبیاری متفاوت باشد. درختان در زمان داشتن شکوفه نسبت به غرقابی شدن بسیار حساس هستند و آبیاری سنگین می تواند سبب کاهش اکسیژن خاک و افزایش کربن دی اکسید و متیل خاک شده که این خود باعث تحریک تولید هورمون ریزش آبسیزیک اسید در ریشه شده که ایت اتفاق باعث ریزش گل و کم باری محصول می شود. این زمان یعنی فصل شکوفه زمان بسیار حساسی است چرا که تنش کم آبی خود نیز سبب ریزش گل می شود.
بهترین راهکار این است که آبیاری را قبل از گلدهی انجام دهیم و یا اینکه اگر شرایط مهیا نیست باید آبیاری با ساعت کم و سبک انجام شود.
بهترین زمان آبدهی به درختان زمانی است که رطوبت اشباع خاک کمتر از 50درصد شود البته این میزان رطوبت باید در عمق 30سانتی متری چک شود و از خاک سطحی نمونه گیری نشود. بعد از حفر چاله 30سانتی متری مقداری از خاک را در دست گرفته و مورد بررسی قرار می دهیم.
در زمان گل دهی به هیچ وجه کود دهی توصیه نمی شود زیرا مصرف کود سبب نیاز بیشتر گیاه به آب می شود و با توجه به اینکه در این زمان آب دهی ممنوع است باعث ایجاد تنش در گیاه می شود.
بهترین روش آبیاری درختان:
انتخاب بهترین نوع سیستم ابیاری برای رفع نیاز آبی باغات در زمان های مختلف تابع شرایط بسیاری است که در ذیل به آن می پردازیم.
- شرایط خاک و بافت خاک: نوع خاک، بافت و ساختمان خاک، توپوگرافی منطقه ، فرسایش
- شرایط اقلیم و ارتفاع از سطح دریا، میزان تبخیر و تعرق و باد منطقه
- شرایط محصولی مثل پتانسیل تولید، مقاومت در برابر سرما و یخبندان مدیریت آفات و بیماری ها و مدیریت برداشت
- شرایط مالی کشاورز
با توجه به شرایط ذکر شده روش های آبیاری به شرح زیر می باشد:
- آبیاری غرقابی
- آبیاری قطره ای
- آبیاری زیر سطحی
- آبیاری شیاری
آب استارت:
زمانی که درختان به خواب زمستانه می روند باغداران معمولا یک آب سنگین در فصل زمستان تحت عنوان یخ آب زمستانه به درختان خود می دهند. بعد آن دیگر آبیاری انجام نمی شود تا قبل از بیدار شدن درختان در فصل بهار که به اولین آبیاری درختان قبل از بیدار شدن آنها آب استارت می گویند که این آب برای درختان بسیار مهم است.
در این آب هدف تامین عناصر ضروری برای درختان است و هرچقدر کود دهی بهتر باشد درخت فصل جدید را قوی تر شروع می کند.
مهم ترین عناصری که گیاه در این آبدهی نیاز دارد کودهای حاوی فسفر ، نیتروژن و عناصر ریز مغذی است. در سال های اخیر سرمازدگی اول فصل را شاهد هستیم که یکی از راه های مقابله با این سرمازدگی تقویت انها و کود دهی آنها قبل از بیدار شدن است.
جهت آشنایی با بهترین زمان استفاده از کود کامل مقاله مربوطه را مطالعه نمایید.
آبیاری مناسب درختان در فصل بهار، نقش کلیدی در رشد و سلامت آنها ایفا میکند. با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله، میتوانید به بهترین نحو از درختان خود در این فصل حساس مراقبت کنید و به بهترین عملکرد دست یابید.
